Uważność, czyli jak Zwiększyć Umiejętność Rozwiązywania Konfliktów.
- 4 kwietnia 2014; 21:31
- Mediacje / Mediacje od A do Z
fot. Fotolia
Konfliktowych sytuacji w naszym życiu nie da się uniknąć. Każdy z nas ma różne sposoby radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Najczęściej towarzyszy im także stres. Z ewolucyjnego punktu widzenia stres jest biologicznie uzasadnionym mechanizmem, który umożliwia ludziom przetrwanie. Każdy z nas ma różne sposoby radzenia sobie w takich trudnych sytuacjach. Spotkanie mediacyjne dwóch stron jest sytuacją wywołującą stres. Jak przygotować się do takiego spotkania i poradzić sobie z występującymi wtedy emocjami?
Istnieje wiele strategii radzenia sobie ze stresem. W ostatnich latach pozytywną ocenę psychologów zdobyło podejście do stresu według Marka Aureliusza. Otóż zmieniając własną ocenę sytuacji, możemy być mniej zestresowani i znacznie spokojniejsi.
Uważność jako strategia zorientowana na uświadomienie własnych reakcji.
Uważność (mindfulness) określa się jako szczególnego rodzaju uwagę:
- nieosądzającą,
- świadomą,
- skierowaną na aktualną chwilę.
Czego uczymy się podczas praktykowania uważności?
Dzięki uważności przede wszystkim :
- przyjmujemy akceptującą postawę,
- obserwujemy siebie na trzech poziomach: myśli, emocji i wrażeń fizycznych.
Twórcą strategii uważności jest J. Kabat – Zinn, honorowy profesor medycyny na Uniwersytecie Medycznym Massachusetts.
Praktykując uważność zauważymy, że najczęściej działamy:
- schematycznie,
- nieuważnie,
- nawykowo.
Uważność sprawia, że możemy stanąć z boku i obserwować jak przepływają nasze myśli, emocje. Podczas trudnej rozmowy np. w czasie spotkania mediacyjnego niezwykle często pojawiają się silne emocje: gniew, złość, czasem agresja. Często zaczynamy mówić podniesionym głosem, atakujemy pretensjami, gwałtownymi gestami i nieparlamentarnymi słowami. Działamy wtedy pod wpływem emocji i reagujemy bez namysłu, automatycznie. Dochodzi wtedy do zaostrzenia konfliktu, zamiast rozwiązania problemu.
Tak niewiele trzeba - tylko oddech we właściwym momencie.
Uważność pozwala na świadome reagowanie. Należy wtedy dać sobie czas po to, aby wybrać właściwą reakcję. Bierzemy wdech, aby odczuć emocje i zwrócić swoją uwagę na ciało właśnie w tym momencie. Dzięki temu nasza reakcja może być bardziej świadoma, przemyślana, dostosowana do aktualnej sytuacji i osoby.
Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne wskazuje na wiele korzyści wynikających ze stosowania technik uważności. Oto 9 korzyści wynikających ze stosowania uważności.
- Zwiększamy umiejętności rozwiązywania konfliktów.
- W momencie stresu zachowujemy racjonalne myślenie.
- Osiągamy większą pewność siebie.
- Bez względu na okoliczności zachowujemy spokój, czyli stajemy się opanowani.
- Posiadamy większą tolerancję.
- Poprawiamy jasność myślenia.
- Jesteśmy bardziej obiektywni.
- Nie tracimy czasu i energii na walkę z czymś, czego nie możemy zmienić.
- Potrafimy traktować siebie i innych z życzliwością, akceptacją i współczuciem.
STOP – czyli podstawowe ćwiczenie uważności.
Wystarczą 2-3 minuty, aby uzyskać wewnętrzny spokój.
- Zatrzymaj się.
- Weź świadomie oddech.
- Obserwuj swój oddech, myśli, ciało, nastrój, emocje bez oceniania.
- Kontynuuj to, co robisz z akceptacją.
6 prostych ćwiczeń służących praktykowaniu uważności.
- W drodze do pracy lub po zakupy poświęć minutę na koncentracje na własnych oddechu.
- Gdy jedziesz autem, nie włączaj radia, ale pozostań sam ze sobą.
- Wykorzystaj wolną chwil,ę, aby się zrelaksować i pójść na spacer.
- W czasie wolnym porozmawiaj z życzliwymi Ci osobami, najlepiej nie o swojej pracy.
- Poszukaj znaków w swoim otoczeniu, które będa Ci przypominały, aby koncentrować się na sobie samym.
- Poświęć 5 minut przed wyjściem do pracy, aby uważnie oddychać i się wyciszyć.
Techniki uważności może stosować każdy. Dzięki temu możesz pozostać sobą, odzyskać spokój i skupienie tak bardzo nam wszystkim potrzebne podczas poszukiwania rozwiązań różnych trudnych spraw.
Źródła
Kochanowska E.,O skutecznych strategiach radzenia sobie ze stresem, GWO 2013
Santorelli S.,Heal The Self: Lessons on Mindfulness in Medicine, Harmony 2000